چگونه میتوان خاطرات را در مغز تغییر داد؟
همشهری آنلاین – یکتا فراهانی: مغزمانند یک سیستم کامپیوتری عمل میکند. یک مطالعه نشان داده است که مغزها از سه مجموعه نورون مختلف برای ذخیره یک حافظه استفاده میکنند. این یافته میتواند روزی به کاهش خاطرات دردناک در افرادی که آسیبدیدهاند کمک کند.
مغز چگونه خاطرات را میسازد؟
یادآوری فرآیند پیچیدهای است. ابتدا مهم است که بدانیم حافظه در مغز چگونه کار میکند. سیستم حافظه در قسمتهای مختلف مغز ساخته شده است. یکی از بازیکنان کلیدی، بخشی از مغز است که دقیقاً پشت پیشانی قرار دارد. این قسمت لوب فرونتال نامیده میشود. وقتی فکر میکنید از لوب پیشانی خود استفاده میکنید.
یکی دیگر از عوامل کلیدی در سیستم حافظه در اعماق مغز شما مدفون است. این قسمت هیپوکامپ نامیده میشود که برای خاطرات طولانیمدت مهم است. توجه به ساختارهای مغز به ما میگوید که خاطرات کجا ساخته میشوند، اما به ما نمیگوید که خاطرات چگونه ساخته میشوند.
بیشتر بخوانیم :
۵ ترفند فوقالعاده برای تقویت حافظه که واقعا موثر است
مغز ما چگونه میتواند تجربهای از آینده داشته باشد؟
شکلگیری حافظه جدید
محققان دانشگاه بازل بایوزنتروم با تصویربرداری از مغز موشها توانستند آنچه را هنگام شکلگیری یک حافظه جدید اتفاق میافتد، مشاهده کنند. چیزی که آنها دریافتند این بود که مغز جوندگان سه مجموعه نورون مختلف را برای ثبت حافظه فراخواند. اولین آنها بهعنوان نورونهای متولد شده شناخته میشوند و اولین آنها هستند که با رشد جنین رشد میکنند. در انتهای دیگر طیف، نورونهای قدیمیتر قرار دارند که اواخر رشد جنینی خود را نشان میدهند. بین آنها نورونهایی هم وجود دارند که در جایی درست در وسط رشد جنینی در رحم تشکیل میشوند.
کپی حافظه ذخیره شده
مطالعه تصویربرداری نشان داد وقتی حافظه جدید در سلولهای عصبی متولد شده ذخیره میشود ابتدا بازیابی آن دشوار است، اما باگذشت زمان قویتر خواهد شد.
به گزارش سایت Newatlashc از سوی دیگر، کپی حافظه ذخیره شده در سلولهای عصبی دیررس برای شروع بسیار قوی بود، اما بهمرورزمان محو شد تا جایی که در نهایت برای مغز غیرقابلدسترس شد. در وسط، نسخه حافظه درجه بالاتری از ثبات را نسبت به هر یک از گروههای عصبی دیگر نشان داد.
چالش مغز با حافظه
فلاویو دوناتو، رئیس گروه تحقیقاتی در Biozentrum میگوید: چالشی که مغز با حافظه با آن روبهرو میشود بسیار چشمگیر است. از یک سو باید آنچه را درگذشته اتفاق افتاده بهخاطر بسپارد تا کمک کند درک درستی از دنیایی که در آن زندگی میکنیم داشته باشیم. از سوی دیگر مغز باید خود را با تغییراتی که در اطراف رخ میدهد وفق دهد و همچنین خاطرات ما نیز باید به ما کمک کنند تا انتخابهای مناسبی برای آینده خود داشته باشیم.
شکلگیری و دسترسی به خاطرات
محققان با درک جدید خود توانستند عمیقتر به نحوه شکلگیری و دسترسی به خاطرات نگاه کنند. توجه داشته باشیم اگرچه این مطالعه بر روی موشها انجام شده است، اما مغز آنها اغلب در علوم اعصاب بهعنوان جایگزینی برای مغز ما استفاده میشود، زیرا آنها ۷۵ نوع سلول مختلف در قشر خود دارد که همان مغز انسان است.
همانطور که گفته شد محققان احساس میکنند کار آنها میتواند پیامدهایی برای درمان افرادی داشته باشد که توسط یک رویداد تلخ آسیبدیدهاند. دلیلش این است که آنها میگویند کارشان نشان میدهد چگونه میتواند خاطرات را در مغز تغییر دهد.
دشواری تغییر خاطرات
برای مثال اگر اتفاق ناگوار خاطره جدیدی باشد، به این معناست که نورونهای دیر متولد شده فعال میشوند؛ بنابراین هنوز میتوان آن را قبل از انتقال به نورونهای میانی و اولیه برای ذخیرهسازی تغییر داد.
با وجود این، هنگامی که نورونهای دیر متولد شده فعال میشوند و حافظه در آنجا ذخیره میشود، تغییر آن به طور فزایندهای دشوار میشود. بهاینترتیب هر چه حافظه طولانیتر در مغز ذخیره شده باشد، تغییر آن نیز سختتر خواهد شد.
انعطافپذیری مغز
ویلد کوئیم، نویسنده اول این مطالعه میگوید: این موضوع که حافظهها چگونه بهصورت پویا در مغز ذخیره میشوند، دلیلی بر انعطافپذیری مغز است که زیربنای ظرفیت حافظه عظیم آن است.
درک این انعطافپذیری از طریق کار انجام شده توسط کویم و تیمش روزی میتواند به دانشمندان کمک کند تا بفهمند چگونه به افراد کمک کنند به خاطراتی که فکر میکردند برای همیشه ازدستدادهاند یا به خاطرات دردناکی که به شیوهای آسیبشناسانه در زندگی روزمره نفوذ میکنند، دسترسی پیدا کنند.