امنیت پرواز کیست؟ چه کسی مسئول امنیت پرواز است؟
مشاغل مرتبط با حوزه هوانوردی معمولاً برای همه افراد جذابیت زیادی دارد. شناخته‌شده‌ترین مشاغل این حوزه نیز خلبانی و مهمانداری هواپیما است که همیشه سؤال‌های زیادی درباره آنها مطرح می‌شود. اما ما امروز می‌خواهیم به سراغ یکی از خاص‌ترین مشاغل صنعت هوانوردی که کمتر درباره آن صحبت می‌شود به نام امنیت پرواز برویم. بنابراین اگر برای شما هم جالب است که بدانید امنیت پرواز کیست و دقیقاً چه وظایفی بر عهده دارد و یا چطور می‌توان به این حرفه وارد شد در ادامه این مطلب همراه ما باشید.
آشنایی با شغل امنیت پرواز
معمولاً بیشترین دغدغه و نگرانی مسافرانی که با بلیط هواپیما سفر می‌کنند وقوع حوادثی مثل سقوط هواپیما به سبب اشکالات فنی است، درحالی‌که خطرهای تهدیدکننده پرواز می‌توانند بیشتر از این موارد باشند. مثلاً های جکینگ و یا همان هواپیماربایی و مسائلی مثل درگیری مسافران باهم یا حضور افراد مشکل‌دار یا سارقین در حین پرواز می‌تواند جان تمامی مسافران را به خطر بیندازد. بااین‌حال جای نگرانی نیست زیرا مأمور امنیت پرواز با در نظر با اقدامات خاصی که انجام می‌دهد تضمینی برای یک پرواز امنیت و بی‌خطری است. مأمور امنیت پرواز درواقع یکی از افراد یک گروه تخصصی متشکل از ۳ تا ۵ نفر است که مسافران را در پرواز همراهی می‌کند. وظیفه اصلی مسئول امنیت پرواز به‌طور خلاصه ایجاد و حفظ امنیت برای تمامی افراد حاضر در پرواز از مسافران، خلبان، مهمانداران و خلاصه کادر پرواز است. البته در نظر داشته باشید که معمولاً افراد تیم امنیت پرواز به‌طور مخفیانه در میان مسافران حضور دارند و نمی‌توانید آنها را شناسایی کنید.
وظایف فرد شاغل در امنیت پرواز
امنیت پرواز یک حوزه تخصصی و البته بسیار مهم در صنعت هوانوردی محسوب می‌شود که افراد مختلفی در آن مشغول به فعالیت هستند تا درنهایت پرواز امنی را برای مسافران ایجاد کنند. این امر مستلزم کنترل و بررسی موارد امنیتی از همان ابتدای ورود افراد به فرودگاه تا زمان سوارشدن به پرواز و درنهایت خروج از فرودگاه است. بنابراین واضح است که مسئول امنیت پرواز علاوه بر زمان سوارشدن در هواپیما در بخش‌های دیگر نیز حضور دارد. بعضی از مأموران امنیت پرواز در فرودگاه و گیت‌های کنترل مدارک و یا بار حضور دارند تا از همان ابتدا از حضور افراد مشکوک و یا همراه داشتن وسایل خطرزا در پرواز که مخل امنیت تمامی مسافران می‌شود پیشگیری کنند. حتی افرادی که قوانین مربوط به وسایل ممنوعه در فرودگاه را تدوین می‌کنند هم زیرمجموعه مسئول امنیت پرواز به‌حساب می‌آیند. با این اوصاف وظایف فرد مسئول پرواز می‌تواند شامل یک لیست بلندبالا شود که بسته به قسمتی که در آن مشغول به کار است متفاوت است. علاوه بر آن معمولاً پروتکل‌های امنیتی که شاغلین این حرفه از آن پیروی می‌کنند برای عموم قابل‌دسترسی نیست.
توانمندی‌ها و مهارت‌های لازم برای ورود به شغل امنیت
کارکنان و پرسنل بخش امنیت پرواز در قسمت‌های مختلفی مشغول به کار هستند از بخش حراست فرودگاه تا قسمت امنیتی حاضر در پروازها. بنابراین توانمندی‌ها و مهارت‌های لازم برای هر بخش نیز می‌تواند متفاوت باشد بااین‌حال به‌طورکلی فرد شاغل در این بخش‌ها باید ترکیبی از مهارت‌ها و توانمندی‌های مختلف ارتباطی، فیزیکی، فنی و مدیریتی را هم‌زمان باهم داشته باشد. در وهله اول همان‌طور که در خصوص خلبان و کادر پرواز شرایط فیزیکی افراد حائز اهمیت است، در خصوص فرد شاغل در امنیت پرواز نیز سلامت جسمانی اهمیت زیادی دارد به‌طوری‌که تست‌های پزشکی مختلفی برای تشخیص صلاحت افراد برای ورود به این رشته در نظر گرفته می‌شود. بعد از آن مهارت‌های ارتباطی فرد اهمیت می‌یابد. زیرا در بحران‌ها و مواقع حساس امنیتی لازم است تا فرد با اتخاذ راهکار مناسب و ایجاد ارتباط متناسب با فرد مقابل اوضاع را تحت کنترل داشته باشد. مهارت حل بحران و حفظ آرامش در شرایط خاص نیز از مهم‌ترین مهارت‌هایی است که از یک مأمور امنیت پرواز انتظار می‌رود داشته باشد.
مزایا و معایب شغل امنیت پرواز
قبل از آنکه مزایا و معایب شغل امنیت پرواز را باهم بررسی کنیم اجازه دهید به یک نکته مهم اشاره کنیم و آن‌هم اینکه برخی هدایت پرواز را با امنیت پرواز اشتباه می‌گیرند، درحالی‌که هدایت پرواز مسئول رسیدگی به امور پروازها شامل برنامه‌ریزی پروازها و مسیردهی به آنها است؛ اما امنیت پرواز شامل حفاظت از امنیت مسافران در برابر انواع خطرات امنیتی است. با توجه به این موضوع معایب و مزایای شغل امنیت پرواز را می‌توان به این شکل لیست کرد:
- استرس و فشار کاری بالا در شرایط بحرانی
- امکان تعامل با طیف وسیعی از افراد از پرسنل و مسافران در طول پروازهای مختلف
- برخورداری از حقوق و مزایای مناسب نسبت به مشاغل معمولی
- خطرات جانی (البته توجه داشته باشید که این مورد به‌ندرت اتفاق می‌افتد)
- کار در یک حیطه شغلی ارزشمند و حیاتی که حفظ جان و امنیت انسان‌ها است
- ساعت‌های کاری نامنظم
- فرایند تقریباً نامشخص در زمان استخدام و به‌کارگیری
چطور وارد شغل امنیت پرواز شویم؟
اگر تا اینجای مطلب به شغل امنیت پرواز علاقمند شدید یا مدت‌ها است که به آن فکر می‌کنید و قصد دارید که به‌طور حرفه‌ای وارد این حوزه شوید و به دنبال نقطه شروع هستید باید بگوییم که هنوز رشته دانشگاهی مرتبط با امنیت پرواز تعریف نشده است البته به‌تازگی برخی از دانشگاه‌های علمی کاربردی این رشته را به رشته‌های دانشگاهی خود اضافه کرده‌اند. ازآنجاکه حوزه امنیت پرواز بیشتر در حیطه فعالیت دو ارگان نظامی سپاه و ارتش است، اغلب افرادی که در این شغل مشغول به فعالیت هستند نیز از طریق استخدامی‌های این دو ارگان‌ها شروع به کارکرده‌اند. گواهینامه‌ها و مدارک موردنیاز این شغل هم اغلب از سوی همین ارگان‌ها داده می‌شود.
درآمد فرد مشغول به حرفه امنیت پرواز
اگر کنجکاوید تا بدانید که یک مأمور امنیت پرواز معمولاً چه میزان درآمدی دارد و یا می‌خواهید درباره ورود به این حرفه برمبنای درآمد آن تصمیم‌گیری کنید باید بگوییم که دریافتی افراد شاغل در این حرفه شامل یک حقوق پایه و حقوق مازد بسته به مدت‌زمان پرواز محاسبه می‌شود. علاوه بر آن هر چه سابقه و تجربه فرد بالاتر برود مسما سطح درآمدی او نیز افزایش پیدا می‌کند. بنابراین مبلغ دریافتی از این شغل از فردی به فرد دیگر متفاوت است. بااین‌وجود به‌طورکلی می‌توان گفت میزان درآمد این شغل از مشاغل رایج و مرسوم مثل کارمندی بالاتر است.
کلام آخر
در این مطلب درباره امنیت پرواز و فرد شاغل در این حوزه تلاش کردیم تا این حیطه از مشاغل هوانوردی را به‌طور جامع و کلی به شما معرفی کنیم و تا حدودی وظایف و مواردی که مأمور پرواز با آن سروکار دارد را تشریح کنیم. بااین‌حال در نظر داشته باشید که هدف از این نوشتار ایجاد یک دیدگاه کلی درباره این حرفه و شاغلین در آن است؛ بنابراین اگر هدف شما ورود حرفه‌ای به این شغل باشد نیاز است تا از منابع تخصصی‌تر نیز اطلاعات مفصل‌تری را به دست آورید.
