فناوری ضرورت است نه انتخاب | توسعه علم در ایران به روایت اعداد
به گزارش همشهری آنلاین، در این برنامه، میزبان محمدرضا یمقانی، پژوهشگر، مولف و رئیس دانشکده هوش مصنوعی دانشگاه آزاد لاهیجان و همچنین میترا سعیدی‌کیا، خبرنگار حوزه فناوری و دبیر سرویس علم و فناوری خبرگزاری آنا بودیم. در اینجا برش‌هایی از این گفت‌وگو را آورده‌ایم. برنامه دانستنیها را می‌توانید با مراجعه به سایت Hamshahri.ir به‌صورت کامل مشاهده کنید.
جایگاه علم به‌مثابه قدرت نرم
علم همچون ورزش، ابزار قدرت نرم است. رهبر معظم انقلاب و مسئولان نظام با تأکید بر مرجعیت علمی، خواهان تبدیل ایران از یک مصرف‌کننده به تولیدکننده علم هستند. تحقق این هدف نیازمند توجه به زبان فارسی برای انتقال دانش، هدفمندسازی پژوهش‌ها و ارتباط واقعی دانشگاه با مسائل کشور است.
چالش‌ها
ایران در مقایسه با کشورهایی مثل چین، کانادا و اتحادیه اروپا، بودجه بسیار پایینی برای تحقیق و توسعه اختصاص می‌دهد. از سوی دیگر، آموزش کلیشه‌ای، انگیزه پایین اساتید و نگاه صرفا کمی به مقاله‌نویسی مانع کاربردی شدن علم می‌شود.
اهمیت سرمایه‌گذاری و پارک‌های علم
پیشرفت در فناوری فضایی و هسته‌ای نشان داده که آموزش، منابع مالی و زیرساخت باید همزمان رشد کنند. پارک‌های علم و فناوری نقش مهمی در رشد کیفی و بین‌المللی شدن شرکت‌ها دارند، اما هنوز نیازمند حمایت‌های بیشتر هستند.
رشد شرکت‌های دانش‌بنیان و ارزش افزوده
بیش از ۱۰هزار شرکت دانش‌بنیان در کشور فعال‌اند که از سوی معاونت علمی ریاست‌جمهوری تأیید شده‌اند. تمرکز جدید بر محصول دانش‌بنیان است، نه صرفاً عنوان شرکت. این محصولات اکنون در صنعت و زندگی روزمره مردم نقش دارند و شناخت عمومی از فناوری را افزایش داده‌اند.
نمایشگاه‌ها، شرکت‌های خلاق و آینده
نمایشگاه‌های فناوری رشد چشمگیری داشته‌اند. در کنار شرکت‌های دانش‌بنیان، شرکت‌های خلاق نیز در حال افزایش‌اند. نگرانی‌هایی درباره سبقت آن‌ها از دانش‌بنیان‌ها وجود دارد.
فرصت از دست نرود
فناوری دیگر انتخاب نیست، بلکه ضرورتی راهبردی است. بدون عزم ملی و تغییر آموزش‌های سنتی، در رقابت جهانی از جمله در هوش مصنوعی، عقب خواهیم ماند.
رشد کمی تولید علم در ایران پس از انقلاب
– تعداد اعضای هیئت علمی: ۱۵ برابر
– تعداد مراکز آموزش عالی: ۱۲ برابر
رتبه ایران در جهان
زیست دارو: ۳
نانوفناوری: ۶
پزشکی بازساختی: ۸
زیست‌فناوری: ۱۳
سلول‌های بنیادی: ۱۴ (انتشارات علمی)
دستاوردهای ایران در فناوری به روایت اعداد
نانو فناوری: ۱۷۳۸ محصول از ۴۴۰ شرکت دانش‌بنیان
صادرات نانو: به ۵ قاره
زیست‌فناوری و زیست‌دارو: تولید بیش از ۱۵۰۰ محصول
پزشکی بازساختی: ۵ محصول ثبت‌شده
داروهای بیوتک: ۴۰ از ۱۵۰ داروی ثبت‌شده در جهان
