بیمه‌گذاری نادرست؛ چالش اصلی تعاونی‌های حمل‌ونقل اتوبوسرانی
در دنیای امروز، بیمه به‌عنوان یکی از ارکان اساسی هر صنعتی شناخته می‌شود و حمل‌ونقل عمومی نیز از این قاعده مستثنی نیست.
یکی از بخش‌های حساس و حیاتی این صنعت، ناوگان اتوبوسرانی است که به‌دلیل شرایط جوی، خطرات جاده‌ای و فرسودگی فنی، همواره با چالش‌های جدی مواجه است. بیمه نه تنها به‌عنوان یک پوشش مالی در مواقع اضطراری، بلکه به‌عنوان ابزاری برای حفظ سلامت اقتصادی و ارتقای کیفیت خدمات مطرح می‌شود. اما درحالی که بیمه‌های موجود برای این بخش از صنعت حمل‌ونقل در ایران، بسیاری از نیازهای واقعی ناوگان‌ها را برآورده نمی‌کنند، مشکلات عدیده‌ای از جمله هزینه‌های سنگین و ناکارآمدی پوشش‌ها بر دوش تعاونی‌های اتوبوسرانی قرار گرفته است.
رحیم سلیمانی، عضو اتحادیه حمل‌ونقل و مسافری کرمان در گفت‌وگو با روزنامه «دنیای‌خودرو» به‌بررسی این مشکلات و پیشنهادات برای اصلاح وضعیت بیمه در صنعت حمل‌ونقل عمومی پرداخته است.
سلیمانی ابتدا به‌نقش حیاتی بیمه در صنعت حمل‌ونقل عمومی اشاره کرد و توضیح داد: «این صنعت به‌ویژه در بخش اتوبوسرانی، با چالش‌های زیادی مواجه بوده که نیازمند توجه ویژه به‌مسائل بیمه‌ای است. در شرایطی که ناوگان اتوبوسرانی با ریسک‌های بالا و مسیرهای پرخطر روبه‌رو است، بیمه نه‌تنها به‌عنوان ابزاری برای جبران خسارات عمل می‌کند، بلکه یک عامل حیاتی برای حفظ سلامت اقتصادی و مالی تعاونی‌ها و شرکت‌های حمل‌ونقل در این حوزه به‌شمار می‌رود.»
وی ادامه داد: «در شهرهایی مانند کرمان که بخش قابل توجهی از ناوگان اتوبوسرانی فرسوده است، اهمیت داشتن یک بیمه جامع و کارآمد دوچندان می‌شود. بسیاری از اتوبوس‌های ما در شرایطی فعالیت می‌کنند که علاوه‌بر تهدیدات طبیعی و جوی، فرسودگی فنی نیز به‌مشکلات بیشتری می‌افزاید، بنابراین باید پوشش بیمه‌ای متناسب با این شرایط خاص فراهم شود.»
سلیمانی با تاکید بر هزینه‌های سنگین بیمه برای ناوگان‌های فرسوده اظهار داشت: «این معضل نه‌تنها برای تعاونی‌ها فشار مالی زیادی ایجاد می‌کند، بلکه در بسیاری از مواقع موجب کاهش کیفیت خدمات نیز می‌شود. اتوبوس‌هایی که در مسیرهای بین‌شهری فعالیت می‌کنند، روزانه با خطراتی نظیر تصادف، نقص فنی، شرایط جوی نامساعد و سایر خطرات روبه‌رو هستند. اگر بیمه‌نامه‌ای جامع و کاربردی برای پوشش همه این ریسک‌ها وجود نداشته باشد، حتی یک حادثه کوچک می‌تواند باعث شود که یک تعاونی به ورشکستگی کشیده شود.»
سلیمانی به‌مشکلات ناشی از بالا بودن هزینه‌های بیمه اشاره کرد و گفت: «یکی از بزرگ‌ترین مشکلات ما در حال حاضر، بالا بودن نرخ بیمه برای اتوبوس‌های فرسوده است. شرکت‌های بیمه معمولا بدون توجه به‌شرایط خاص تعاونی‌ها، نرخ‌هایی تعیین می‌کنند که برای بسیاری از این تعاونی‌ها به‌ویژه در مناطق غیرمتمرکز و کوچک، پرداخت آن غیرممکن است.»
وی گفت: «بسیاری از بیمه‌نامه‌ها به‌ویژه در مواقع بروز حادثه، پوشش محدودی دارند. به‌طور مثال، اگر خرابی فنی در مسیر طولانی پیش آید یا بخشی از بدنه اتوبوس آسیب ببیند، در بسیاری از موارد بیمه خسارتی پرداخت نمی‌کند و یا فرآیند دریافت خسارت بسیار پیچیده و زمان‌بر است. این مشکلات نه‌تنها موجب افزایش فشارهای مالی بر دوش تعاونی‌ها می‌شود، بلکه کاهش اعتماد به سیستم بیمه‌گذاری موجود را به‌همراه خواهد داشت.»
